6 පාඩම - දෝෂ හැසිරවීම (Handling Error)

ප්‍රතිදානය තොරතුරු ආදාන තොරතුරු සමඟ නොගැලපෙන විට දෝෂයකි. සම්ප්‍රේෂණය අතරතුර, ඩිජිටල් සංඥාව ශබ්දයෙන් බාධා සිදුවන අතර එමඟින් එක් පද්ධතියක සිට තවත් පද්ධතියකට ගමන් කරන ද්විමය බිටු වල දෝෂ හඳුන්වා දිය හැකිය.  දත්ත සම්ප්‍රේෂණය අතරතුර නොයෙකුත් හේතූන් නිසා ඇතැම් විට දත්ත බිටු පැකිලී යාහැකිය. එවන් අවස්ථාවක වැරදි දත්ත සම්ප්‍රේෂණය විය හැක. මෙසේ දත්ත සම්ප්‍රේෂණය තුලදී දත්ත වෙනසේ වී ඇති බව හඳුනා ගැනීම දෝෂ හඳුනා ගැනීම නම් වේ . ඒ කියන්නේ බිට් 0 ක් 1 ට හෝ 1 බිට් 0 ට වෙනස් විය හැකිය.

මෙය වළක්වා ගැනීම සඳහා, පණිවිඩය සම්ප්‍රේෂණය කිරීමේදී දෝෂයක් සිදුවී ඇත්දැයි හඳුනා ගැනීමට අපට ලබා දීම සඳහා දී ඇති ඩිජිටල් පණිවිඩයකට අමතර දත්ත එකතු කරන ලද දෝෂ හඳුනාගැනීමේ කේත අපි භාවිතා කරමු. දෝෂ හඳුනාගැනීමේ කේතයට සරල උදාහරණයක් වන්නේ සමානාත්මතා පරීක්ෂාවයි.

සමතා බිටුව(Parity bit) සහ සමතාව පරීක්ෂාව(Parity Check)

සමානාත්මතා පරීක්ෂාව යනු එක් උපාංගයකින් තවත් උපාංගයකට සම්ප්‍රේෂණය කිරීමෙන් පසුව දත්ත වෙනස් වී හෝ දූෂිත වී ඇත්දැයි පරීක්ෂා කිරීමේ එක් සරල ක්‍රමයකි. දත්තයක් ආකේතනය කිරීමේදී ඇස්කි කේත ක්‍රමයට අනුව බිටු 7කින් යුක්තව ආකේතනය කරනු ලැබේ  බිටු 7ට අමතරව සමතා බිටුව ඒකතු කරනු ලැබේ. අතිරේක බිටු සමාන්තර බිටු ලෙස හැඳින්වේ. දෝෂ හඳුනා ගැනීමට හෝ නිවැරදි කිරීමට ඒවා ඉඩ දෙයි.

Even parity හිදී මුල් දත්තයේ 1හි බිටු ගණන ගණනය කර ඒය ඔත්තේ සංඛ්‍යාවක් නම් ඒය ඉරට්ටේ සංඛ්‍යාවක් වීමට 1ක් ඒකතු කරනු ලැබේ. Odd parity හිදී මුල් බිටු ධාරාවෙහි 1හි ඒ්වා ගණන ගණනය කොට ඒය ඒත්තේ සංඛ්‍යාවක් නම් ඒයට 0ක් ඒකතු කරනු ලැබේ.

Even parity යන්නෙන් අදහස් වන්නේ Parity bit ද ඇතුළුව දී ඇති වචනයේ 1 හි සංඛ්‍යාව ඉරට්ටේ විය යුතුය (2,4,6, ....).

odd parity යන්නෙන් අදහස් වන්නේ Parity bit ඇතුළුව දී ඇති වචනයේ 1 හි සංඛ්‍යාව ඔත්තේ විය යුතු බවයි (1,3,5, ....).

For example, consider the byte:

හිස් බිටුව PARITY BIT ය. සම්ප්‍රේෂණය වීමට පෙර පද්ධතිය තීරණය කරන්නේ 1 හෝ 0 එහි තැබිය යුතුද යන්න මත පදනම්ව එය ODD හෝ EVEN සමානාත්මතාවය භාවිතා කරන්නේද යන්නයි. සමානාත්මතාවයේ වර්ග දෙකෙන් කුමන එකක් භාවිතා කරන්නේද යන්න යවන්නා සහ ලබන්නා අතර ගිවිසුමක් ඇති කර ගනී. මෙය PROTOCOL සඳහා උදාහරණයකි. Odd සමානාත්මතාවය භාවිතා කරන්නේ නම්, Odd කිරීමට සමාන්තර බිට් 1 විය යුතුය.

Even සමානාත්මතාවය  භාවිතා කරන්නේ නම්, බිටු ගණන  සෑදීම සඳහා සමානාත්මතා බිටව 0 විය යුතුය.

එයට 1 බිටු 4ක් සහ 0 බිටු 4ක් ලෙස  ඉරට්ටේ ගණනක් ඇත, එබැවින් සම්ප්‍රේෂණය අතරතුර ටිකක් වෙනස් වීමට හේතු වන දෝෂයක් තිබිය යුතුය. සමතා බිටුවද ඇතුළුව, සියලුම ද්විමය සංඛ්‍යාවල 1 ඒවා ඉරට්ටේ  සංඛ්‍යාවක් ඇත. ග්‍රාහකයාට ලැබෙන අංකයයේ එසේ නොවේ නම්, දෝෂයක් අනාවරණය වුවහොත්, ලබන්නා විසින් ලැබුනු අංකය නොසලකා හරිමින් සම්ප්‍රේෂකය වෙත එකම අංකය නැවත සම්ප්‍රේෂණය කරන ලෙස ඉල්ලා සිටී.

උදාහරණ: 1001100 හි 1s හි ඔත්තේ සංඛ්‍යාවක් ඇත, ඒමනිසා ඒහි අගට 1 ක් ලබා දෙමින් 10011001 ලෙස සකසිය හැක.

Odd parity හිදීද මෙයට සමානය, සෑම විටම 1s හි ඔත්තේ සංඛ්‍යාවක් ඇති වන පරිදි parity bit සකසා ඇත. අංකයේ තනි දෝෂයක් තිබේදැයි පරීක්ෂා කිරීමට මෙය හොඳ ක්‍රමයකි, නමුත් දෝෂ දෙකක් තිබේ නම් එය ක්‍රියා නොකරනු ඇත! .

දත්ත සන්නිවේදනයේදී උපාංග දෙකෙහි ඒකගතාව මත Even හෝ Odd parity ද යන්න තීරණය කරනු ලැබේ. 

                                              

                                                       -------------------********End*******--------------------